Gun license: જાણો લાયસન્સ લેવા શુ કરવું પડે ? ક્યારે અને કોને મળે છે ?

Gun licensein Gujarat: અભિનેતા સલમાન ખાનને (Salman Khan) લોરેન્સ બિશ્નોઈ ગેંગ તરફથી જાનથી મારી નાખવાની ધમકી મળ્યા બાદ મુંબઈ પોલીસે તેને બંદૂકનું લાઇસન્સ (Gun License) આપ્યું છે. બંદૂકનું લાઇસન્સ આપવા અને તેના ઉપયોગને લઈને કેટલીક શરતો પણ હોય છે, જેનું પાલન કરવું ફરજિયાત છે. બંદૂકનું લાઇસન્સ આપવાની સત્તા રાજ્ય સરકારના ગૃહ વિભાગ પાસે છે. લાયસન્સ માટે અરજી કરતી વખતે, તમારે સ્પષ્ટ કરવું પડશે કે તે કયા પ્રકારની બંદૂક છે.

લાઇસન્સ કેવી રીતે બને છે, તેની શરતો શું છે, તે કોને આપવામાં આવે છે અને આ લાઇસન્સ બનાવવાનો અધિકાર કોને નથી ? જાણો આ સવાલોના જવાબ…

Gun license શેના માટે મળી શકે?

Arms Act of 1959 ભારતના નાગરિકોને બિન-પ્રતિબંધિત બોર (NPB) બંદૂકો મેળવવાની મંજૂરી આપે છે. NPB લાઇસન્સ ભારતીય રાષ્ટ્રીયતાના કોઈપણને જારી કરી શકાય છે જે નીચે મુજબ લાયસન્સધારકના દરજ્જાનો દાવો કરી શકે છે:

• સેલ્ફ ડિફેન્સ – એવી વ્યક્તિઓ કે જેઓ શ્રીમંત હોવા, જોખમમાં હોવા વગેરે સહિતના કારણોસર હુમલો થવાની સંભાવના ધરાવે છે.
• સામાન્ય સુરક્ષા – જેમાં બેંકો, સંસ્થાઓ વગેરે માટે સુરક્ષાની જોગવાઈનો સમાવેશ થાય છે. આ VVIP અને રાજકારણીઓના ગનમેન અને સુરક્ષા ટુકડીને પણ આવરી શકે છે.
• પાક સંરક્ષણ – જેમની પાસે ખેતીની અથવા તેના જેવી જમીન છે જેને બિન-અનુસૂચિત જીવાતો અને જંતુઓ જેવા કે ભૂંડ વગેરેથી રક્ષણની જરૂર હોય છે.
• સ્પોર્ટ્સ શૂટિંગ – રમતગમતની શૂટિંગ શિસ્ત હેઠળ જેઓ રમતગમતના હેતુઓ માટે બંદૂકોની જરૂર છે.
• પરત ફરતા NRI – કોઈપણ ભારતીય કે જેઓ ભારત પરત ફરી રહ્યા છે અને તેમના વિદેશી નિવાસસ્થાનમાં 2 વર્ષથી વધુ સમયથી બંદૂક ધરાવે છે, તેઓ ભારતીય લાઇસન્સ માટે અરજી કરી શકે છે અને વિદેશમાં પોતાની માલિકીની બંદૂક પરત લાવી શકે છે.
• વિદેશી રાષ્ટ્રીય દરજ્જો – કોઈપણ વિદેશી નાગરિકને ગુજરાતમાં તેમના રોકાણ દરમિયાન મહત્તમ 6 મહિના સુધી શસ્ત્રો રાખવાની છૂટ છે, માન્ય કારણો આપવામાં આવે છે.

લાયસન્સ કોને મળે ?

આર્મ્સ એક્ટ, 1959 મુજબ, બંદૂકનું લાઇસન્સ સ્વ-બચાવ માટે આપવામાં આવે છે. લાયસન્સ માટે અરજદારની ઉંમર ઓછામાં ઓછી 21 વર્ષની હોવી જોઈએ. ભારતના નાગરિક હોવું ફરજિયાત છે. પોલીસ રેકોર્ડમાં કોઈ ગંભીર ફોજદારી કેસ ન હોવા જોઈએ. લાયસન્સ મેળવવા માંગનારનું શારીરિક અને માનસિક રીતે સ્વસ્થ હોવું જરૂરી છે. આ સિવાય અરજદારે એ પણ જણાવવું પડશે કે તેના જીવને ખતરો છે કે નહીં.

બંદૂકનું લાઇસન્સ કેવી રીતે મળશે ?

જુદા જુદા રાજ્યોમાં લાઇસન્સ આપવાનો અધિકાર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ (DM), જિલ્લા કલેક્ટર, કમિશનર અથવા આ રેન્કના અધિકારી પાસે રહેલો છે. લાયસન્સ આપવામાં પોલીસ સ્ટેશન અને સ્થાનિક વહીવટીતંત્રની ભૂમિકા હોય છે. વિવિધ રાજ્યોમાં તેની અરજીની પદ્ધતિ અલગ-અલગ હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, કેટલાક રાજ્યોમાં, તેના માટે DCP (લાઈસન્સિંગ) ઑફિસમાં અરજી કરવી પડે છે, જ્યારે કેટલાક રાજ્યોમાં તેને SDM ઑફિસમાં અરજી કરવી પડે છે.

અરજી કર્યા પછી, તમારી અરજી એસપી ઓફિસને વેરિફિકેશન માટે મોકલવામાં આવે છે. પોલીસ સ્ટેશનમાંથી લાઇસન્સ અધિકારીને રિપોર્ટ મોકલવામાં આવે છે. જો રિપોર્ટ પોઝિટિવ આવશે તો લાઇસન્સ મંજૂર કરવામાં આવશે. અન્યથા લાઇસન્સ આપવામાં નહીં આવે.

લાયસન્સ માટેની અરજી ફી રૂ. 10 થી લઈને રૂ. 300 સુધીની હોય છે. તે તમે કયા પ્રકારના હથિયાર માટે અરજી કરી રહ્યા છો તેના પર આધાર રાખે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે હેન્ડગન (પિસ્તોલ / રિવોલ્વર) અથવા રાઈફલના લાયસન્સ માટે અરજી કરી રહ્યા છો, તો તમારે અરજી ફી તરીકે 100 રૂપિયા ચૂકવવા પડશે.

લાઇસન્સ મેળવ્યા પછી પણ, તમારે નિયત પ્રક્રિયાના આધારે બંદૂક ખરીદવી પડશે. બંદૂક ખરીદ્યા પછી, તમારે તેની માહિતી સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશનને આપવી પડશે. તમારા હથિયારની માહિતી પોલીસ પોતાની પાસે રાખે છે. સાથે જ જે તે પોલીસ સ્ટેશનમાં સમયાંતરે તમારા હથિયારની માહિતી આપવી પડે છે.

ગુજરાતમાં બંદૂકના લાઇસન્સ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો | Documents Required

ગુજરાતમાં બંદૂકનું લાઇસન્સ મેળવવા માટે જરૂરી દસ્તાવેજો નીચે મુજબ છે.

• ખેડૂત
  • જમીન મહેસૂલ રેકોર્ડ/રજિસ્ટ્રીની પ્રમાણિત નકલ
  • ખાતી/ઠાસરાની પ્રમાણિત નકલ
• બિઝનેસ
  • વ્યવસાયના સંચાલનનું ક્ષેત્ર. તેણે શાખાઓ અને તેમના સરનામાની વિગતો આપવી પડશે.
  • બેંક ડ્રાફ્ટ અથવા ચેક/રસીદ વગેરેના સ્વરૂપમાં નાણાકીય સંક્રમણના પુરાવાની પ્રમાણિત ફોટોકોપી.
• ખાનગી કંપનીના કર્મચારીઓ.
  • દસ્તાવેજી પુરાવા સાથે શાખાઓનું સરનામું.
  • ઉપરોક્ત માહિતીને પ્રમાણિત કરતું કંપનીના MD/માલિક/GMનું પ્રમાણપત્ર.
• સરકારી નોકર
  • સેવાની પ્રકૃતિ એટલે કે શું ઓલ ઈન્ડિયા વગેરે.
  • ઓળખ કાર્ડની ફોટોકોપી અને કર્મચારીના પ્રમાણપત્ર.
  • ઓફિસના વડા/સી.ઓ.નું પ્રમાણપત્ર (સશસ્ત્ર દળોના કિસ્સામાં)

Validity of gun license in Gujarat

પહેલા બંદૂકનું લાઇસન્સ 3 વર્ષ માટે મળતું હતું, હવે તેની સમયમર્યાદા વધારીને 5 વર્ષ કરવામાં આવી છે. આ સમયગાળો પૂરો થયા બાદ લાયસન્સ રિન્યુ કરાવવાનું રહેશે.

લાઇસન્સ ટૂંકા ગાળા માટે પણ મંજૂર થઈ શકે છે, જો લાયસન્સ જરૂરી હોય તેવી વ્યક્તિ ઈચ્છે અથવા લાઇસન્સિંગ ઓથોરિટી નક્કી કરે.

લાયસન્સ કોને ના મળે ?

અમુક પરિસ્થિતિઓમાં, લોકોને બંદૂકનું લાઇસન્સ આપવામાં આવતું નથી. ઉદાહરણ તરીકે, જો વય 21 વર્ષથી ઓછી હોય, તે દોષિત કેદી હોય, માનસિક દર્દીઓ અથવા અવ્યવસ્થિત વિસ્તારમાં રહેતા લોકોને લાયસન્સ આપવાનો ઇનકાર કરી શકાય છે.

FAQs